Mae mynyddoedd yr Himalaya (Sanscrit: हिमालय) yn res o fynyddoedd yn Asia, yn gwahanu India oddi wrth Tibet. Defnyddir yr enw hefyd am yr holl fynyddoedd yn yr ardal yma, yn cynnwys y Karakoram a'r Hindu Kush.
.
Yn yr Himalya mae y mynyddoedd uchaf yn y byd. Y mynydd uchaf yn
y byd tu allan i'r Himalaya yw Aconcagua yn yr
Andes, sy'n 6,962 m o uchder, omd yn yr Himalaya mae dros gant o
fynyddoedd dros 7,200 medr o uchder. Mae'r Himalaya yn rhedeg trwy
chwe gwlad, Bhutan, Tseina,
India, Nepal, Pakistan ac
Afghanistan. Yn
y mynyddoedd hyn mae tarddle nifer o afonydd mawr y byd megis yr
Indus, y Ganga, y Brahmaputra a'r Yangtze. Maent yn ymestyn am tua
2,400 km o Nanga Parbat
(Pakistan) yn y gorllewin i Namche Barwa yn y dwyrain.
Prif
fynyddoedd
Ymhlith prif fynyddoedd yr Himalaya mae:
- Qomolangma (Mynydd Everest) 8,848m (29,028 troedfedd), y mynydd
uchaf yn y byd.
-
K2 8,611m (28,251 troedfedd)
ar y ffin rhwng Pacistan a Tseina. Ystyrir hwn y mynydd anoddaf yn
y byd i'w ddringo.
-
Makalu 8,462m (27,765
troedfedd).
-
Nanga Parbat
8,125m (26,658 troedfedd). Mynydd eithriadol o beryglus i'w
ddringo.
- Nanda Devi 7,817m (25,645 troedfedd)
Dringwyr a fforwyr enwog
yn yr Himalaya
- Heinrich Harrer (1912 - 2006) dringwr o Awstria, awdur y
llyfr enwog Saith Mlynedd yn Tibet.
- Nazir Sabir dringwr o Pacistan. Y cyntaf erioed i ddringo dau
fynydd wyth mil medr gyda'i gilydd.
- Tenzing Norgay (1914 - 1986) Sherpa o Nepal, dringwr
ac arweinydd, y cyntaf i gyrraedd copa Qomolangma (Everest) gyda
Edmund Hillary.
- Syr Edmund Hillary (ganed 1919) dringwr o Seland
Newydd, gyda Tenzing y cyntaf i ddringo Everest.
- Reinhold Messner (ganed 1944) dringwr o'r Eidal, y cyntaf i
ddringo pob un o'r 14 mynydd dros 8,000 medr.